Nội dung chính
Xem Tổng quan về nhượng quyền thương mại tại Việt Nam 2024
Việc lựa chọn cách nhượng quyền thương mại để làm chiến lược thâm nhập thị trường sẽ cho phép bạn bắt đầu một việc kinh doanh mới hoặc mở rộng việc kinh doanh sang các thị trường mới bằng cách sử dụng các mô hình kinh doanh và thương hiệu đã được thử nghiệm hoặc hiện có.
Tại Việt Nam, các nhà đầu tư nước ngoài có thể tham gia việc chuyển nhượng quyền với tư cách vừa là bên nhượng quyền vừa bên nhận quyền. Qua bài viết này, chúng tôi sẽ trình bày quá trình để thiết lập một doanh nghiệp bán lẻ và cung cấp cái nhìn tổng quan về nhượng quyền tại Việt Nam cho bạn.
Doanh nghiệp sẽ được nhượng quyền phải đăng ký kinh doanh ít nhất 1 năm tại thẩm quyền của họ trước khi nhượng quyền tại Việt Nam là điều kiện tiên quyết duy nhất với các nhà nhượng quyền từ nước ngoài khi tham gia kinh doanh nhượng quyền ở Việt Nam.
Theo luật nhượng quyền của Việt Nam, các nhà nhượng quyền nước ngoài (các doanh nghiệp đăng ký kinh doanh ở nước ngoài) cần phải đăng ký hoạt động nhượng quyền với Bộ Công Thương (MoIT).
Nếu không làm như vậy sẽ bị phạt tiền, thường từ 5-10 triệu đồng (~US$220-440). Số tiền này có vẻ nhỏ, tuy nhiên, trong trường hợp nghiêm trọng hơn, bên nhận quyền phải trả lại li nhuận thu được từ hoạt động nhượng quyền.
Đăng ký với Bộ Công Thương không nhất thiết có nghĩa là bạn phải thành lập doanh nghiệp tại Việt Nam. Có thể mở rộng nhượng quyền thương mại sang Việt Nam mà không cần đăng ký thành lập doanh nghiệp tại đây.
Ngoài ra, lưu ý rằng các nhà nhượng quyền trong nước không có nghĩa vụ đăng ký với Bộ Công Thương.
Các nhà đầu tư từ nước ngoài cũng có thể trở thành một nhà nhượng quyền tại Việt Nam. Tuy nhiên, bạn hãy chú ý rằng ngành nghề mà bạn muốn tham gia kinh doanh phải được mở cho sở hữu nước ngoài.
Ví dụ, nếu bạn muốn mở một khách sạn tại Việt Nam và cung cấp dịch vụ du lịch, bạn cần liên doanh với một doanh nghiệp du lịch địa phương có giấy phép du lịch quốc tế.
Mặt khác, nếu bạn muốn mở một nhà hàng hoặc một cửa hàng bán lẻ thì sẽ dễ dàng hơn rất nhiều vì họ có thể 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam.
Pháp luật của Việt Nam không có một yêu cầu bất kỳ nào về điều khoản phải có trong hợp đồng nhượng quyền thương mại. Bên nhượng quyền cũng như bên nhận quyền có thể tự do thương lượng về các điều khoản và điều kiện có trong hợp đồng nhượng quyền.
Ngoài ra, luật điều chỉnh trong hợp đồng nhượng quyền của bạn không nhất thiết phải là luật pháp của Việt Nam. Bạn cũng có thể chọn một cơ quan tài phán nước ngoài. Chỉ cần bạn đảm bảo rằng các điều khoản quy định có trong hợp đồng của bạn không trái với pháp luật Việt Nam.
Ngoài ra, luôn nhớ một điều rằng trong Nghị định 35/2006/NĐ-CP có quy định rằng hợp đồng nhượng quyền phải được viết bằng ngôn ngữ tiếng Việt. Nếu bạn chọn một cơ quan tài phán nước ngoài yêu cầu này cũng được áp dụng.
Pháp luật không quy định bất kỳ điều kiện nào trong điều kiện của hợp đồng hoặc việc gia hạn hợp đồng. Điều này cần phải được thương lượng giữa các bên liên quan.
Nếu bạn đang thu phí từ các bên nhận quyền nhưng bạn không đăng ký thành lập doanh nghiệp tại Việt Nam, bạn vẫn là nhà thầu nước ngoài tại Việt Nam. Do đó, bạn phải chịu thuế khấu trừ với khoản phí thu được như:
- Phí nhượng quyền thương mại
- Tiền bản quyền
- Lệ phí hành chính
- Phí quảng cáo
- Phí quản lý
Các nhà nhượng quyền nước ngoài tại Việt Nam cũng phải chịu các loại thuế khấu trừ sau đối với các dịch vụ tại Việt Nam:
- Thuế giá trị gia tăng (VAT) 5%
- Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) 5%.
Đối với các nhà nhượng quyền trong nước, họ phải chịu các loại thuế sau:
- Thuế giá trị gia tăng (VAT) 10%
- Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) 20%
Khi mở rộng việc kinh doanh sang Việt Nam với tư cách là bên nhượng quyền, bạn cũng nên thực hiện việc đăng ký nhãn hiệu của doanh nghiệp mình với Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam để giữ an toàn cho thương hiệu của doanh nghiệp mình.
Thị trường cửa hàng tiện lợi của Việt Nam được dự đoán sẽ tăng trưởng 37,4% do một báo cáo do tổ chức nghiên cứu tạp hóa quốc tế IGD đưa ra đến năm 2021, đưa Việt Nam trở thành thị trường cửa hàng tiện lợi phát triển nhanh nhất ở châu Á.
Bạn có thể thành lập một doanh nghiệp bán lẻ mà không cần có đối tác địa phương bởi vì ngành kinh doanh bán lẻ ở Việt Nam hoàn toàn mở cửa cho đầu tư nước ngoài.
Hầu hết các ngành nghề kinh doanh tại Việt Nam không có quy định chính thức về mức vốn tối thiểu phải có. Tuy nhiên, khoản chi phí mà bạn có phải phù hợp với khoản chi phí bạn cần để thành lập doanh nghiệp bán lẻ tại đây.
Bước đầu tiên để đăng ký bất kỳ doanh nghiệp nước ngoài nào tại Việt Nam là phải có giấy phép chính để hoạt động kinh doanh tại đây – giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.
Giấy chứng nhận kinh doanh là giấy phép chính để tiến hành các hoạt động kinh doanh tại Việt Nam và sẽ được cấp bởi Sở Kế hoạch và Đầu tư (DPI).
Giấy phép bắt buộc thứ hai bạn cần có để đăng ký thành lập doanh nghiệp tại Việt Nam là giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Bạn có khoản thời gian là 90 ngày để góp vốn ban đầu sau khi Sở Kế hoạch và Đầu tư cấp giấy chứng nhân cho bạn.
Bước thứ ba để thành lập doanh nghiệp bán lẻ tại Việt Nam là đăng ký các điểm bán lẻ của bạn. Nếu bạn có mong muốn mở nhiều cửa hàng hơn, tất cả các cửa hàng đó đều cần phải được đăng ký.
Bạn cần mở chi nhánh tại các tỉnh tương ứng đó nếu địa điểm ở các tỉnh khác nhau của Việt Nam.
Ngoài ra, bạn phải lưu ý nếu bạn cần nhập khẩu bất kỳ loại hàng hóa nào, bạn cũng cần phải xin được giấy phép kinh doanh tại Việt Nam, và thời gian để có được nó là khoảng 6 tuần.
Nếu bạn còn có bất kỳ câu hỏi nào về việc bắt đầu nhượng quyền tại Việt Nam hoặc các câu hỏi liên quan khác, hãy liên hệ ngay với công ty Quang Minh của chúng tôi. Các chuyên gia tư vấn chuyên nghiệp của chúng tôi luôn sẵn lòng hỗ trợ bạn trong việc mở rộng hoạt động kinh doanh tại Việt Nam.
Nếu việc mua lại một cơ sở kinh doanh hiện hữu không phù hợp với bạn, nhưng khởi nghiệp có quá nhiều rủi ro thì nhượng quyền thương mại có thể là lựa chọn tốt nhất dành cho bạn.
Nhượng quyền thương mại (Franchise) là gì?
Về cơ bản, đây là mô hình mà bên nhận quyền trả một khoản phí ban đầu và chi phí bản quyền liên tục (theo tháng / quý / năm) cho bên nhượng quyền. Đổi lại, bên nhận quyền có quyền sử dụng nhãn hiệu, hỗ trợ liên tục từ bên nhượng quyền, và hệ thống kinh doanh và bán sản phẩm / dịch vụ của bên nhượng quyền.
Ngoài việc được kinh doanh một thương hiệu nổi tiếng, việc mua nhượng quyền mang lại nhiều lợi thế khác mà không phải doanh nhân nào bắt đầu kinh doanh từ đầu cũng có được. Có lẽ điều quan trọng nhất là bạn có được một hệ thống vận hành và đào tạo đã được chứng minh về cách thức sử dụng và hiệu quả của nó. Bên nhận quyền mới có thể tránh được nhiều sai lầm mà các doanh nhân mới thành lập thường mắc phải vì bên nhượng quyền đã hoàn thiện các hoạt động vận hành hàng ngày thông qua các thử nghiệm và khắc phục các sai sót.
Các nhà nhượng quyền có uy tín tiến hành nghiên cứu thị trường trước khi bán một cửa hàng nhượng quyền mới. Vì vậy bạn sẽ cảm thấy tự tin hơn về việc thị trường có nhu cầu cho sản phẩm hoặc dịch vụ của mình. Không thực hiện nghiên cứu thị trường đầy đủ là một trong những sai lầm lớn nhất mà các doanh nhân độc lập thường mắc phải. Với tư cách là một bên nhận quyền, nghiên cứu thị trường đã được thực hiện cho bạn. Bên nhượng quyền cũng cung cấp cho bạn một bức tranh rõ ràng về sự cạnh tranh / đối thủ cạnh tranh và điểm khác biệt của bạn với các đối thủ này.
Cuối cùng, các bên nhận quyền được hưởng lợi từ sức mạnh của quy mô (số lượng cửa hàng). Bạn sẽ thu được lợi ích từ tính kinh tế của quy mô trong việc mua nguyên liệu, vật tư và dịch vụ, chẳng hạn như quảng cáo, cũng như trong việc thương lượng về địa điểm kinh doanh và các điều khoản thuê. Để so sánh, các nhà khai thác độc lập phải tự thương lượng, thường nhận được các điều khoản ít có lợi hơn. Một số nhà cung cấp sẽ không giao dịch với các doanh nghiệp mới hoặc sẽ từ chối doanh nghiệp của bạn vì quy mô của bạn không đủ lớn.
Ưu điểm của hình thức mua nhượng quyền
Có thể bạn đã nghĩ đến mua nhượng quyền một mô hình chưa xuất hiện ở nơi bạn sống hay một công ty mà bạn luôn ngưỡng mộ bằng cách trở thành một chi nhánh nhượng quyền. Bất kể nhượng quyền đã thu hút bạn như thế nào thì nó có 5 ưu điểm sau đây:
1. Bỏ qua giai đoạn ban đầu (Startup)
Phần khó khăn nhất của việc sở hữu một doanh nghiệp được cho là nằm ở giai đoạn “startup”, khi mà bạn phải tiến hành phân tích thị trường, viết kế hoạch kinh doanh, tạo ra một sản phẩm khả thi tối thiểu, đưa vào thử nghiệm rồi nhân rộng quy mô (nếu quá trình thử nghiệm thành công). Mua nhượng quyền giúp bạn bỏ qua giai đoạn này: hệ thống đã được thử nghiệm và chứng thực là hoạt động tốt. Mọi việc bây giờ phụ thuộc vào việc bạn áp dụng hệ thống đó vào thị trường như thế nào. Điều này đồng nghĩa với việc bạn tiết kiệm được nhân lực, thời gian và tài chính cho giai đoạn này.
Nhượng quyền là hình thức kinh doanh có nhiều ưu điểm hấp dẫn…
2. Thương hiệu được nhận biết tức thì
Nhượng quyền thương mại luôn đi cùng với một cái tên được mọi người biết đến và tin tưởng. Để khách hàng biết đến thương hiệu của mình là một việc vô cùng khó khăn, nhưng các công ty nhượng quyền đã có sẵn một thương hiệu được biết đến rộng rãi. Đói với khách hàng, họ sẽ không nghi ngờ gì về những thứ họ nhận được khi bước vào Highlands Coffee hay KFC. Đó là một điểm cộng lớn về mặt giá trị!
3. Có sẵn các chương trình đào tạo
Một yếu tố chính góp phần tạo nên sự thành công của nhượng quyền thương mại là hệ thống có thể nhân rộng dễ dàng, bao gồm việc đào tạo nhân viên tại mọi chi nhánh như cách doanh nghiệp chủ đã làm. Bạn sẽ nhận được sự trợ giúp trong việc tuyển người mới và tăng tốc vận hành của mô hình. Các chương trình đào tạo này thường bao gồm đào tạo tại chỗ về quy trình khai trương, cách vận hành thường ngày, sử dụng phần mềm POS để bán hàng và quản lý khách hàng…
4. Được trợ giúp về tiếp thị và quảng cáo
Mặc dù bạn với tư cách bên nhận nhượng quyền có thể nhận được yêu cầu đầu tư thời gian và một số tiền nhất định vào việc tiếp thị và quảng cáo, bản thân bên nhượng quyền sẽ quảng bá cho doanh nghiệp của bạn qua chiến dịch của cả hệ thống, trên các kênh truyền thông online như Facebook, Youtube, Tiktok và offline như tại các hội chợ hay tại điểm bán.
Bạn sẽ nhận được sự giúp đỡ và đầu từ bên nhượng quyền về cách họ tạo ra và vận hành một chiến dịch tiếp thị hiệu quả. Họ có thể cung cấp, tùy thuộc vào quy mô và nguồn lực, một kế hoạch tiếp thị bao gồm phân tích thị trường, chiến lược, dự báo bán hàng và ngân sách.
5. Được mua hàng với chi phí thấp hơn
Một lợi thế rõ ràng mà các doanh nghiệp lớn có được so với các doanh nghiệp nhỏ là khả năng mua nguyên vật liệu với số lượng lớn. Bên nhượng quyền có thể mua một lượng lớn hàng tồn kho và thiết bị thay mặt cho bên nhận quyền, nghĩa là bạn sẽ có được những nguồn tài sản quan trọng này với chi phí thấp hơn.
Hạn chế của mua Nhượng quyền
1. Phải tuân thủ các quy tắc của Nhượng quyền
Người mua nhượng quyền cũng muốn trở thành ông chủ, nhưng đối với chủ sở hữu của thương hiệu nhượng quyền, mọi việc sẽ không hẳn như vậy. Mặc dù bạn vẫn có một số quyền nhất định trong cách hoạt động của doanh nghiệp, nhưng phần lớn bạn sẽ được yêu cầu tuân theo quy tắc, quy định, hệ thống vận hành và chỉ thị của bên nhượng quyền. Nếu tìm ra cách hiệu quả hơn để vận hành doanh nghiệp, bạn vẫn không thể áp dụng ngay nếu không nhận được sự chấp thuận của công ty.
2. Chi phí ban đầu cao
Vì đã bỏ qua được giai đoạn startup ban đầu, đồng nghĩa với việc không phải đầu tư thời gian, vốn và nhân lực, nên khi mua nhượng quyền, chi phí sẽ khá cao. Trong đa số trường hợp, chi phí này cao hơn hẳn so với việc tự bắt đầu kinh doanh, vì ngoài các chi phí “cứng” về địa điểm, thiết bị, nguyên vật liệu, còn có các chi phí “mềm” cho những phần được tích luỹ bằng thời gian và công sức như quy trình vận hành và thương hiệu. Chỉ riêng phí nhượng quyền đã chiếm một khoản lớn hàng tháng và chi phí này thường được bên nhượng quyền quyết định.
…và cũng chứa đựng những hạn chế nhất định mà nhà đầu tư cần lưu ý
3. Phải chi trả phí nhượng quyền theo thời gian
Bên cạnh phí gia nhập chuỗi nhượng quyền và mua nguyên vật liệu, bạn còn phải trả phí nhượng quyền cho việc sử dụng tên và hệ thống của họ, và có thể sẽ phải đóng góp vào chi phí tiếp thị, quảng cáo theo thoả thuận giữa hai bên.
4. Khó chủ động quản lý thương hiệu và danh tiếng
Cho dù chi nhánh nhượng quyền của bạn hoạt động hiệu quả và được yêu thích đến đâu, nó vẫn gắn với chuỗi nhượng quyền. Bất kỳ vấn đề nào mà thương hiệu gặp phải đều ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của bạn. Nếu một vụ việc làm ảnh hưởng xấu đến chủ thương hiệu, hoặc một bên nhận quyền khác bị khách hàng đánh giá không tốt, công việc kinh doanh của bạn đều có thể bị ảnh hưởng.
5. Bị ràng buộc bởi các điều khoản trong Hợp đồng Nhượng quyền
Khi đồng ý mua nhượng quyền, chắc chắn bạn sẽ ký Hợp đồng Nhượng quyền, trong đó liệt kê tất cả những điều bạn có thể và không thể làm với tư cách là người nhận quyền. Nếu phá vỡ một trong những thoả thuận đó, bạn có thể phải bồi thường thiệt hại hoặc thậm chí mất quyền tiếp tục kinh doanh tại chi nhánh của mình.
Chi phí liên quan đến Nhượng quyền
Về vốn đầu tư, phí nhượng quyền của bạn sẽ được quyết định bởi lợi nhuận của doanh nghiệp. Hầu hết các công ty đều có thang điểm khi nói đến phí nhượng quyền. Ngoài khoản phí nhượng quyền thương mại ban đầu (khoản phí một lần) cho quyền sử dụng mô hình kinh doanh, tham dự chương trình đào tạo và hiểu rõ toàn bộ hoạt động kinh doanh, bạn cũng phải trả một khoản phí bản quyền liên tục, thường dao động từ 2 đến 10%, hoặc một con số cụ thể hàng tháng.
Một số chi phí khác liên quan đến nhượng quyền thương mại bao gồm:
Cơ sở / Vị trí
Trong một số trường hợp, bạn cũng có thể phải mua bất động sản, hoặc bạn có thể phải thuê vị trí kinh doanh. Nếu bạn thuê vị trí kinh doanh, bạn sẽ không chỉ phải trả chi phí thuê hàng tháng mà còn phát sinh chi phí đặt cọc bảo đảm một lần.
Trang thiết bị
Các loại hình kinh doanh khác nhau sẽ cần nhiều thiết bị khác nhau. Nhìn chung, hình thức thanh toán dài hạn / trả góp có thể áp dụng cho hầu hết các giao dịch mua thiết bị. Hầu hết các ngân hàng cung cấp các khoản vay cho thiết bị vì thiết bị cũng được dùng làm tài sản thế chấp luôn.
Biển hiệu bên ngoài
Biển hiệu bên ngoài có thể rất đắt đối với chủ doanh nghiệp nhỏ. Hầu hết các bên nhượng quyền đã phát triển một gói biển hiệu mà bên nhận quyền có nghĩa vụ phải mua.
Giá trị hàng tồn kho đầu kì
Nó thường sẽ bao gồm nguồn hàng cung cấp sẵn cho ít nhất hai tuần bán hàng, nếu không có yêu cầu về hàng tồn kho phức tạp hơn. Hầu hết các nhà nhượng quyền sẽ cho bạn biết yêu cầu về lượng hàng tồn kho bắt đầu kinh doanh.
Vốn lưu động
Bạn cần phải cân nhắc và tính toán trước với các loại phí như: phí đặt cọc thuê mặt bằng, điện, khí đốt,.. Bên cạnh đó, bạn cần có sẵn tiền để trả tiền lương của nhân viên và duy trì doanh nghiệp cho đến khi hòa vốn.
Phí quảng cáo
Hầu hết các nhà nhượng quyền lớn yêu cầu người nhận quyền của họ phải trả một khoản phí cho quảng cáo trên khu vực hoặc quốc gia nhằm thúc đẩy nhận biết thương hiệu. Mặt tích cực là bạn nhận được khả năng hiển thị với hầu hết các loại quảng cáo mà nhà nhượng quyền thực hiện.
Luật nhượng quyền
Một biện pháp bảo vệ quan trọng đối với người dự định mua nhượng quyền là “QUY ĐỊNH CHI TIẾT LUẬT THƯƠNG MẠI VỀ HOẠT ĐỘNG NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠI”, có hiệu lực từ ngày 26 tháng 4 năm 2006. Quy tắc này yêu cầu các nhà nhượng quyền có bảo hiểm cung cấp công bố đầy đủ thông tin mà một bên nhận quyền tiềm năng cần để đưa ra quyết định hợp lý về việc có nên đầu tư hay không.
Kết
Quyết định mua nhượng quyền thường đi kèm với nhiều cân nhắc, giống như khi bắt đầu các hoạt động kinh doanh khác. Bạn cần có niềm đam mê với việc kinh doanh, hiểu hệ thống vận hành của chuỗi nhượng quyền và chấp nhận tuân thủ những thoả thuận với bên nhượng quyền. Việc kinh doanh nào cũng bao gồm những cơ hội, thuận lợi và những rủi ro, hạn chế. Việc hiểu rõ những khía cạnh này phù hợp với năng lực và mong muốn của mình đến mức độ nào sẽ giúp bạn có quyết định phù hợp.
Babuki sẵn lòng hỗ trợ, tư vấn anh/ chị về các thông tin thị trường hữu ích, đầu tư/ gọi vốn và giải pháp công nghệ. Anh/ chị có thể BẤM ĐỂ GỬI YÊU CẦU TỚI BABUKI.
Nguồn: Forbes và Entrepreneur
Babuki biên dịch & hiệu đính
Các bài viết liên quan về thị trường và mô hình kinh doanh ngành F&B:
Bạn đang tìm hiểu bài viết: Tổng quan về nhượng quyền thương mại tại Việt Nam 2024
HỆ THỐNG CỬA HÀNG TRÙM SỈ QUẢNG CHÂU
Điện thoại: 092.484.9483
Zalo: 092.484.9483
Facebook: https://facebook.com/giatlathuhuongcom/
Website: Trumsiquangchau.com
Địa chỉ: Ngõ 346 Nam Dư, Trần Phú, Hoàng Mai, Hà Nội.
